ААН-үүд ёс зүйн кодекстой болсноор ногоон зээл, санхүүжилт авах боломж нээгдэнэ
НҮБ-ын суурин төлөөлөгчийн газар, МҮХАҮТ, Эдийн засгийн сэтгүүлчдийн клуб хамтран “Тогтвортой хөгжил ба Сэргээгдэх эрчим хүч” сэдэвт бизнес эрхлэгчдийн өглөөний цайны уулзалтыг 2024 оны 02 дугаар сарын 05-ны өдөр зохион байгууллаа.
Манай улсын хувьд эрчим хүчний салбарын хүчин чадлыг нэмэгдүүлэх асуудал нэн тулгамдаж, улс даяар хязгаарлалт хийж эхлээд буй. Энэхүү дутагдаж байгаа хүчин чадлыг сэргээгдэх эрчим хүчийг хөгжүүлэх замаар нөхөх боломжтой. Сэргээгдэх эрчим хүчийг хөгжүүлэхийн тулд дэлхийн улс орнууд энэ чиглэлийн төслүүдэд нэн хөнгөлөлттэй зээл олгох гэхчлэн онцгойлон дэмжиж ирсэн. Гэхдээ зээл авахын тулд наад зах нь компани ёс зүйн кодтой байх шаардлага тулгардаг. Өөрөөр хэлбэл компанийн ажилтнууд хэр ёс зүйтэйгээс эхлээд компани бизнесийн үйл ажиллагаа, хүний нөөцийн бодлогодоо хүртэл шударга ёсыг хэрэгжүүлж чадаж байгаа эсэхийг санхүүжүүлэгчид шалгуур болгон хардаг байна. Мөн НҮБ-ын санаачлан батласан “Даян дэлхийн гэрээ”-нд нэгдсэн эсэхийг хөрөнгө оруулагчид харгалзан үздэг болсон. Тиймээс сэргээгдэх эрчим хүчний чиглэлээр ажиллаж, төсөл хэрэгжүүлэх компаниуд ёс зүйн кодекстой болж, цаашлаад НҮБ-ын санал санаачлагад нэгдэснээр ногоон зээл, санхүүжилт авах боломжтой талаар НҮБ-ын суурин төлөөлөгч Тапан Мишра, Рио Тинто Монгол ХХК-ийн Түншлэл, гадаад худалдаа хариуцсан захирал Б.Даваасүрэн, МҮХАҮТ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга С.Баясгалан нар үг хэлж, мэдээлэл өглөө.
Уулзалтанд Эрчим хүчний зохицуулах хороо, Эрдэнэт үйлдвэр ТӨҮГ, MCS холдинг, Хаан банк, Тесо ХХК, Юнител групп, Ньюком групп, Говь ХК, Монгол базальт ХХК, Сайншанд салхин парк, Desert solar power one ХХК, Тэнүүн гэрэл констракшн ХХК зэрэг бизнесийн байгууллагын төлөөлөл оролцсон. Монгол улсад эрчим хүчний салбарын бодлого тогтвортой биш, 2 жилд нэг удаа сайд нь солигддог, үнэ тарифыг бодит өртгөөс нь доогуур барьж байгаа нь хөгжлийн хамгийн том саад болж байгааг уулзалтанд оролцогчид хөндөн ярьж байлаа. Эрчим хүчний үнэ тарифыг халамжийн өнцөгөөс харахаа болихгүй бол цахилгаан станцууд нь нүүрсний уурхайгаа, уурхай нь төмөр замаа татаж унагах эрсдэл ойрхон байгааг ч салбарынхан хэлсэн. Мөн ААН-үүд сэргээгдэх эрчим хүчний хэрэглээд, хүлэмжийн хийн ялгаралгүй ногоон бүтээгдэгдэхүүн үйлдвэрлэгч гэдгээ ч зарлах боломж, сонирхол байдаг. Гэтэл энд тарифын болон хууль эрхзүйн ямар ч зохицуулалт байдаггүй. Тиймээс эрчим хүчний үнэ тарифын бодлого, сэргээгдэх эрчим хүчний хууль болон Худалдаа аж үйлдвэрийн танхимын хууль, Гадаадын хөрөнгө оруулалтын хуулийг шинэчлэн батлах шаардлагатай байгааг онцолж байлаа. Нөөц хуримтлуулах баттерей хөгжснөөр нар салхины эрчим хүчний хөгжил илүү тогтвортой болж байгааг “Ньюком ХХК-ийн Гүйцэтгэх захирал Б.Баатармөнх хэлсэн бол Оюутолгой компани нүүрсээр ажилладаг Дулааны станц болон дизель түлшний хэрэглээгээ багасгах замаар 2030 он гэхэд Хүлэмжийн хийн ялгарлыг 30 хувь бууруулж, 2050 он гэхэд энэ үзүүлэлтийг тэг болгох зорилт тавин ажиллаж байгаагаа мэдээллээ.
