Төлбөрийн чадваргүйдэл нь зөвхөн дампуурч байгаа компанийн асуудал биш
Төлбөрийн чадваргүйдлийн тухай хуулийн төслийг бизнес эрхлэгчдэд танилцуулж, компаниудын хуулийн мэргэжилтнүүдийн санал бодлыг сонсох зорилгоор МҮХАҮТ, ХЗДХЯ хамтран хэлэлцүүлэг хийж байна.
Өчигдөрхөн Дэлхийн банкнаас зарласан 2020 оны Бизнес эрхлэлтийн индексээр Монгол Улс 190 орноос 81-т орж өмнөх жилээс 7 байраар ухарсан байна. Үүнээс хамгийн сул хоёр үзүүлэлт нь “эрчим хүчинд холбогдох” 152, “төлбөрийн чадваргүйдлийг шийдвэрлэх” 150 –д эрэмбэлэгджээ.
МҮХАҮТ-аас 2017 онд гаргасан Монголын бизнесийн орчны судалгаагаагаар дампууралтай холбоотой 3 асуудлыг авч үзсэн бөгөөд судалгаанд оролцогчдын 45.2% нь дампуурлаа зарлахад хуулийн байгууллага муу ажилладаг бөгөөд аль аль талууд хохирол ихтэй үлддэг, 45.1% нь дампуурлаа зарлахад бэрхшээлтэй, төвөг чирэгдэл ихтэй, 44.7% нь дампууралтай холбоотой хуулийн зохицуулалт муу гэж хариулсан байна.
Дээрх үзүүлэлтүүдээс харахад ААН-ийг дампуурахад хүргэдэг шалтгаан, хэрэг үүсгэх нөхцөл зэргийг сайтар хуульчилж, нухацтай авч үзэх нь бизнесийг хамгаалах, тогтвортой орчин бүрдүүлэхэд чухал үүрэгтэй юм.
ТӨЛБӨРИЙН ЧАДВАРГҮЙДЭЛ НЬ ЗӨВХӨН ДАМПУУРЧ БАЙГАА КОМПАНИЙН АСУУДАЛ БИШ
Монголд бүртгэлтэй 185 мянган ААН-ээс 90 гаруй мянга нь ямар нэг байдлаар үйл ажиллагаа нь доголдсон буюу дампуурлын нөхцөл бүрдчихсэн байгаа аж.
ААН-ийн төлбөрийн чадваргүйдэл нь зөвхөн тухайн компанийн асуудал биш, харилцагч, үйлчлүүлэгч, хөрөнгө оруулагч, түншлэгч, зээлдэгч гэх мэт бизнесийн оролцогч бүх талуудын эрх ашгийг хөнддөг тул хаана хаанаа хохирол багатай шийдвэрлэхэд хуулийн маш нарийн зохицуулалт хэрэгтэй байгаа юм.
1999 онд батлагдсан Дампуурлын тухай хууль нь энэхүү харилцааг зохицуулахад учир дутагдалтай болсон учир шинэ хуулийн төсөл дээр ажлын хэсгүүд шаргуу ажиллаж байна.
Өнөөдрийн зохион байгуулсан "Төлбөрийн чадваргүйдлийн тухай хуулийн төслийн хэлэлцүүлэг" нь шинэ хуулийн төслийг компани, олон нийтэд танилцуулах, санал авах анхны хэлэлцүүлэг бөгөөд цаашид хэд хэдэн удаа зохиогдохоор болж байна.
Дашрамд дурдахад 1999 онд батлагдсан Дампуурлын тухай хууль нь 5 зүйл 39 бүлэгтэй байсан бол сайжруулан батлах Төлбөрийн чадваргүйдлийн тухай нь 11 бүлэг 125 зүйлтэй болох юм.